Nguyễn Bính được mệnh danh là thi sĩ của tình quê, thi sĩ “chân quê”. Nhà phê bình văn học Hoài Thanh đã thật sâu sắc khi cho rằng: “Nguyễn Bính đã đánh thức người nhà quê vẫn ẩn náu trong lòng ta”. Nhà thơ chân quê ấy viết thơ tình cũng đẫm chất quê. Những bài thơ tình Nguyễn Bính tự nhiên, dân dã, mộc mạc làm chúng ta xao xuyến, bâng khuâng. Nhiều thế hệ bạn đọc thuộc nhiều bài thơ tình của Nguyễn Bính vì nhà thơ diễn tả chân thành và xúc động mối tình quê bình dị mà da diết nhớ thương.
Những bài thơ tình Nguyễn Bính mang điệu hồn dân tộc nhưng không kém phần nồng nàn, tha thiết. Chính vì vậy, những bài thơ tình của Nguyễn Bính cũng hấp dẫn người đọc, cũng làm cho người đọc si mê như đọc thơ tình của Xuân Diệu.
1. Tương tư – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Thôn Ðoài ngồi nhớ thôn Ðông
Một người chín nhớ mười mong một người
Gió mưa là bệnh của trời
Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng
Hai thôn chung lại một làng
Cớ sao bên ấy chẳng sang bên này
Ngày qua ngày lại qua ngày
Lá xanh nhuộm đã thành cây lá vàng
Bảo rằng cách trở đò giang
Không sang là chẳng đường sang đã đành
Nhưng đây cách một đầu đình
Có xa xôi mấy mà tình xa xôi
Tương tư thức mấy đêm rồi
Biết cho ai hỏi ai người biết cho,
Bao giờ bến mới gặp đò
Hoa khuê các bướm giang hồ gặp nhau
Nhà em có một giàn trầu
Nhà tôi có một hàng cau liên phòng
Thôn Ðoài thì nhớ thôn Ðông
Cau thôn Ðoài nhớ trầu không thôn nào?
Hoàng Mai, 1939
(Thuộc tập thơ “Lỡ bước sang ngang”, 1940)
Nguồn: Nguyễn Bính Hồng Cầu, Nguyễn Bính toàn tập (tập 1), NXB Hội nhà văn, 2017
2. Chân quê – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Hôm qua em đi tỉnh về
Đợi em ở mãi con đê đầu làng
Khăn nhung quần lĩnh rộn ràng
Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!
Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
Nào đâu cái áo tứ thân?
Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?
Nói ra sợ mất lòng em
Van em em hãy giữ nguyên quê mùa
Như hôm em đi lễ chùa
Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh!
Hoa chanh nở giữa vườn chanh
Thầy u mình với chúng mình chân quê
Hôm qua em đi tỉnh về
Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều.
1936
(Thuộc tập thơ “Tâm hồn tôi”, 1940)
Nguồn: Nguyễn Bính Hồng Cầu, Nguyễn Bính toàn tập (tập 1), NXB Hội Nhà văn, 2017
Bài thơ này đã được nhạc sĩ Trung Đức phổ nhạc thành bài hát cùng tên, và nhạc sĩ Song Ngọc phổ nhạc thành bài hát Hương đồng gió nội.
3. Tình tôi – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Tình tôi là giọt thuỷ ngân
Dù nghiền chẳng nát dù lăn vẫn tròn
Tình cô là đoá hoa dơn
Bình minh nở để hoàng hôn mà tàn
Lòng tôi rối những tơ đàn
Cao vời những ước đầy tràn những mơ
Lòng cô chẳng có dây tơ
Ước sao đến thấp mà mơ đến nghèo!
Hồn tôi giếng ngọt trong veo
Trăng thu trong vắt biển chiều trong xanh
Hồn cô cát bụi kinh thành
Đa đoan vó ngựa chung tình bánh xe
1940
(Thuộc tập thơ “Tâm hồn tôi”, 1940)
Nguồn: Hoàng Xuân, Nguyễn Bính - thơ và đời, NXB Văn học, 2003
4. Qua nhà – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Cái ngày cô chưa có chồng
Đường gần tôi cứ đi vòng cho xa
Lối này lắm bưởi nhiều hoa…
(Đi vòng để được qua nhà đấy thôi)
Một hôm thấy cô cười cười
Tôi yêu yêu quá nhưng hơi mất lòng
Biết đâu, rồi chả nói chòng:
“Làng mình khối đứa phải lòng mình đây!”
Một năm đến lắm là ngày
Mùa thu mùa cốm vào ngay mùa hồng
Từ ngày cô đi lấy chồng
Gớm sao có một quãng đồng mà xa
Bờ rào cây bưởi không hoa
Qua bên nhà thấy bên nhà vắng teo.
Lợn không nuôi, đặc ao bèo
Giầu không dây chẳng buồn leo vào giàn
Giếng thời mưa ngập nước tràn
Ba gian đầy cả ba gian nắng chiều.
1936
(Thuộc tập thơ “Tâm hồn tôi”, 1940)
Nguồn: Thơ mới 1932-1945 tuyển chọn, NXB Văn học, 2006.
5. Em với anh – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Lòng em như quán bán hàng
Dừng chân cho khách qua đàng mà thôi.
Lòng anh như mảng bè trôi
Chỉ về một bến chỉ xuôi một chiều.
Lòng anh như biển sóng cồn
Chứa muôn con nước nghìn con sông dài
Lòng em như thể lá khoai
Đổ bao nhiêu nước ra ngoài bấy nhiêu.
Lòng anh như hoa hướng dương
Trăm nghìn đổ lại một phương mặt trời.
Lòng em như cái con thoi
Thay bao nhiêu suốt mà thoi vẫn lành!
1940
(Thuộc tập “Lỡ bước sang ngang”, 1940)
Nguồn: Thơ mới 1932-1945 tuyển chọn, NXB Văn học, 2006.
6. Mưa xuân – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Em là con gái trong khung cửi
Dệt lụa quanh năm với mẹ già.
Lòng trẻ còn như cây lụa trắng,
Mẹ già chưa bán chợ làng xa.
Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay,
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy.
Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ,
Mẹ bảo: Thôn Đoài hát tối nay.
Lòng thấy giăng tơ một mối tình.
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh.
Hình như hai má em bừng đỏ,
Có lẽ là em nghĩ đến anh.
Bốn bên hàng xóm đã lên đèn,
Em ngửa bàn tay trước mái hiên.
Mưa thấm bàn tay từng chấm lạnh,
Thế nào anh ấy chẳng sang xem.
Em xin phép mẹ vội vàng đi,
Mẹ bảo: xem về kể mẹ nghe.
Mưa nhỏ nên em không ướt áo,
Thôn Đoài cách có một thôi đê.
Thôn Đoài vào đám hát thâu đêm,
Em mải tìm anh chả thiết xem.
Chắc hẳn đêm nay đường cửi lạnh,
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em.
Chờ mãi anh sang anh chả sang,
Thế mà hôm nọ hát bên làng.
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn,
Để cả mùa xuân cũng bẽ bàng.
Mình em lầm lụi trên đường về,
Có ngắn gì đâu môt dải đê!
Áo mỏng che đầu, mưa nặng hạt,
Lạnh lùng em tủi với đêm khuya.
Em giận hờn anh cho đến sáng,
Hôm sau mẹ hỏi hát trò gì.
“- Thưa u họ hát...” Rồi em thấy
Nước mắt tràn ra, em ngoảnh đi.
*
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay,
Hoa xoan đã nát dưới chân giày.
Hội chèo làng Đặng về ngang ngõ,
Mẹ bảo mùa xuân đã cạn ngày.
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày!
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ Hội Đặng đi ngang ngõ,
Để mẹ em rằng hát tối nay?
1936
(Thuộc tập thơ “Lỡ bước sang ngang”, 1940)
Nguồn: Tuyển tập Nguyễn Bính, NXB Văn học, 1986
Bài thơ này đã được nhạc sĩ Huy Thục phổ nhạc thành bài hát cùng tên.
7. Xa cách – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Nhà em cách bốn quả đồi
Cách ba ngọn núi, cách đôi cánh rừng,
Nhà em xa cách quá chừng
Em van anh đấy, anh đừng thương em!
(Thuộc tập thơ “Tâm hồn tôi”, 1940)
Nguồn: Thơ mới 1932-1945 tuyển chọn, NXB Văn học, 2006.
8. Vẩn vơ – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Đã quyết không…, không… được một ngày,
Rồi yêu, yêu cả buổi chiều nay.
Chiều nay bướm trắng ra nhiều quá,
Không biết là mưa hay nắng đây?
Lâu nay tôi thấy ở lòng tôi,
Như có tơ vương đến một người.
Người ấy… nhưng mà tôi chẳng nói,
Tôi đành ngậm miệng nữa mà thôi.
Tôi quen ngậm miệng với tình xưa,
Tình đã sang sông, đã tới bờ.
Tình đã trao tôi bao oán hận,
Và đem theo cả một thuyền mơ.
Mơ có năm năm đã vội tàn,
Có nàng đan mãi áo len đan,
Có nàng áo đỏ đi qua ấy,
Hương đượm ba ngày, hương chửa tan.
Mà hương đượm mãi ở hồn tôi,
Tôi biết là tôi yêu mất rồi,
Tôi biết rồi đây tôi khổ lắm;
Chiều nay gió lạnh đấy nàng ơi!
Tất cả mùa đông đan áo len,
Cho người, cho tất cả người quen.
Còn tôi người lạ, tôi người lạ,
Có cũng nên và không cũng nên.
Oán đã bao la hận đã nhiều,
Cớ sao tôi vẫn chẳng thôi yêu?
Tôi đi mãi mãi con đường ấy,
Qua lại hôm nay, sáng lại chiều.
(Thuộc tập “Lỡ bước sang ngang”, 1940)
Nguồn: Nguyễn Bính, Lỡ bước sang ngang, Nhà in Lê Cường, 1940
9. Lòng yêu thương – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Yêu yêu yêu mãi thế này!
Tôi như một kẻ sa lầy trong yêu
Cao bao nhiêu thấp bấy nhiêu
Một hai ba bốn năm chiều rồi… thôi
Nơi này chán vạn hoa tươi
Để yên tôi hái đừng mời tôi lên
Một đi làm nở hoa sen
Một cười làm rụng hàng nghìn hoa mai
Hương thơm như thể hoa nhài
Những môi tô đậm làm phai hoa đào
Nõn nà như thể hoa cau
Thân hình yểu điệu ra màu hoa lan
Ai yêu như tôi yêu nàng
Họp nhau lại, họp thành làng cho xinh
Chung nhau dựng một trường đình
Thờ riêng một vị thần linh là Nàng…
(Thuộc tâp thơ “Người con gái lầu hoa”, 1941)
Nguồn: Hoàng Xuân, Nguyễn Bính - thơ và đời, NXB Văn học, 2003
10. Dối lòng – Bài thơ tình Nguyễn Bính
Xé bao nhiêu lụa rồi ?
Em không cười một miệng.
Đốt bao nhiêu lửa rồi ?
Em không lên một tiếng.
Lòng anh như lụa đây,
Tình anh như lửa đấy;
Bao Tự ngày xưa em
Nàng dễ chiều biết mấy!
Trên đường môi nho nhỏ,
Trên màu môi hồng hồng,
Cái gì anh đã thấy ?
Hình như là mùa đông.
Hương lầu hoa chìm chìm;
Cửa lầu hoa vẫn đóng;
Có khác gì môi em,
Cơ hồ anh tuyệt vọng.
Có khác gì lòng em,
Cửa lầu hoa vẫn đóng,
Nghe hồn anh chìm chìm,
Nghe buồn anh rộng rộng.
Một toán quân khát nước,
Đương đi tìm rừng mơ.
Sao em không bắt chước,
Nói dối như người xưa ?
Anh dối lòng anh mãi,
Rằng đây là rừng mơ.
Anh dối lòng anh mãi,
Rằng em là Nàng Thơ.
Anh dối lòng anh mãi,
“Em sắp cười bây giờ”.
(Thuộc tâp thơ “Người con gái lầu hoa”, 1941)
Nguồn: Thi ca Việt Nam chọn lọc - Thơ tình Nguyễn Bính, Kiều Văn, NXB Đồng Nai, 2005
Trên đây là Top 10 bài thơ tình hay bất hủ của Nguyễn Bính. Từng bài thơ tình Nguyễn Bính là một khúc tình ca với nhiều cung bậc: có lúc nhớ nhung, có lúc hi vọng, có lúc tiếc nuối... nhưng bao trùm lên tất cả vẫn là một tình yêu tha thiết, sâu nặng. Từng bài thơ tình của Nguyễn Bính cất lên cho người đọc cảm giác quen thuộc, chân chất và rồi sống mãi trong lòng người đọc một cách tự nhiên!
